Son araşdırmalar göstərir ki, bəzi qara plastik ev əşyaları, o cümlədən plastik qaşıqlar, qablar zəhərli kimyəvi maddələrdən hazırlanır.
"Chemosphere" jurnalında dərc olunan araşdırmaya əsasən, bu maddələr təkrar emal edilmiş elektron tullantılardan hazırlanmış plastik məmulatlarda aşkarlanıb. Harvard Universitetinin ətraf mühit üzrə mütəxəssisi Cozef Allen bu tapıntılar barədə deyib: "Qadağan edilmiş kimyəvi maddələr diqqətli olmadıqda yenidən qarşımıza çıxa bilər". ABŞ Ətraf Mühitin Mühafizəsi Agentliyinin 2021-ci ildə xərçəng riski ilə əlaqələndirilərək qadağan etdiyi decaBDE alov gecikdiricisi bəzi məişət əşyalarında aşkarlanıb.
Alov gecikdiricilərin sağlamlığa təsirləri ciddi narahatlıq doğurur. Heyvanlar və insanlar üzərində aparılan araşdırmalar bu maddələrin endokrin sistemin pozulması, xərçəng və nevroloji inkişaf problemləri ilə əlaqəli ola biləcəyini göstərir. Dyuk Universitetindən Hizer Steyplton bildirib: "Tiroid xəstəlikləri ABŞ-də daha çox yayılır və bunun səbəbləri tam bilinmir, lakin ətraf mühitin təsiri əsas şübhələrdən biridir." Bu maddələr xüsusilə hamilə qadınlar və onların uşaqları üçün ciddi təhlükə yaradır. Araşdırmalardan birində hamiləlik dövründə yüksək səviyyədə alov gecikdiricilərə məruz qalan qadınların vaxtından əvvəl doğum riskinin artdığı aşkar edilib.
Mütəxəssislər qara plastik əşyaların istifadəsi zamanı ehtiyatlı olmağı tövsiyə edirlər. "Toxic-Free Future" təşkilatının nümayəndəsi Meqan Liu bildirib ki, qara plastikdən tamamilə qaçmaq çətin olsa da, məruz qalma səviyyəsini azaltmaq mümkündür. O deyib: "Mən hələ də qara plastikdə təqdim olunan suşi alıram, amma onu evdə boşqaba köçürürəm." Mütəxəssislər zədələnmiş qara plastik əşyaların atılmasını və mümkün olduqda taxta və metal alətlərdən istifadəni məsləhət görürlər.
Qeyd edək ki, alov gecikdiricilər ilk dəfə 1970-ci illərdə televizorlar, kompüterlər və digər elektron cihazlarda istifadə olunmağa başlanıb. Bunun səbəbi, bu cihazların yüksək istilik və yanğın riskinə məruz qalma ehtimalının olması idi. Lakin son tədqiqatlar göstərir ki, bu maddələr insan sağlamlığı və ətraf mühit üçün təhlükə yarada bilər. Onlar xərçəng, endokrin sistemin pozulması və nevroloji problemlərlə əlaqələndirilir. Buna görə də, bəzi alov gecikdiricilərin istifadəsi artıq qadağan edilib.
Müasir dövrdə bəzi alov gecikdiricilər təkrar emal edilmiş materiallar vasitəsilə başqa məhsullarda, məsələn, məişət plastiklərində yenidən ortaya çıxa bilər. Bu, onların təhlükəsizliyinə dair narahatlıqları artırır.
