Polşanın paytaxtı Varşavada ATƏT - Varşava İnsan Ölçüsü Beynəlxalq Konfransının nəzdində “Dağlıq Qarabağda niyə ermənilər yoxdur?” adlı yan tədbir olub.
Tədbir ermənilərin təşkilatçılığı ilə Demokratiyanın İnkişafı Fondu (Democracy Development Foundation) və Beynəlxalq Hüquq Müdafiəsi Tərəfdaşlığı (International Partnership for Human Rights) tərəfindən keçirilib. Tədbirdə keçmiş Dağlıq Qarabağla bağlı müharibə cinayətləri və insanlıq əleyhinə törədilmiş cinayət ittihamları irəli sürülüb və bir sıra təhrif olunmuş məlumatlar müzakirəyə çıxarılıb.
Tədbirdə Azərbaycan tərəfinin mövqeyi nəzərə alınmadan birtərəfli ittihamlar irəli sürülüb, ənənəvi olaraq Ermənistan tərəfi və erməni ictimai birliklərinin əlacsız şikayətləri tədbirin ümumi kontekstini təşkil edib.
Yan tədbirdə Polşa - Azərbaycan diasporu nümayəndəliyindən Polşa Azərbaycanlıları Şurası (PAŞ) iştirak edib, şura üzvü Ləman Ələkbərova və idarə heyətindən Şamo Qubadov çıxışları ilə tədbirin obyektivliyini sual altına qoyublar.
Belə ki, Şamo Qubadov, başda erməni spiker Arpi Harutyunyan və Andranik Şirinyan olmaqla digər spikerlərə və tədbir iştirakçılarına Dağlıq Qarabağda yaşayan etnik ermənilərin Azərbaycan Konstitusiyası altında vətəndaşlıq məsələləri üzrə reinteqrasiya edilməsinin gerçəklərini sübutlarla izah ediblər. O qeyd edib ki, Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan yaxın günlərdə çıxışında separatçı erməni liderlərinin reinteqrasiya prosesində Azərbaycan tərəfi ilə danışıqlar aparılmasına mane olduğunu bildirib. Dağlıq Qarabağda yaşayan erməniləri təşvişə və xaosa sürüklüyərək onların Dağlıq Qarabağı tərk etməsinə səbəb olur. Bu da açıq-aşkar bugünkü tədbirdə müzakirə edilən mövzuların absurd olduğu mənasına gəlir.
Əlavə olaraq Şamo Qubadov onu da qeyd edib ki, Azərbaycan tərəfi keçmiş Dağlıq Qarabağ erməniləri üçün bir çox humanitar yardımlar təmin etmiş, alternativ ərzaq təchizatı yolları, hərtərəfli inteqrasiya planı, hətta onların qeydiyyatı üçün elektron portal belə yaratmışdır.
Həmçinin vurğulanıb ki, keçmiş Dağlıq Qarabağ ermənilərinin köçü sivil və humanitar prinsiplər çərçivəsində olsa da, illər öncə indiki Ermənistan ərazisində yaşayan azərbaycanlılar vəhşicəsinə və məcburi şəkildə sürgün edilmişdir. Bütün bu arqumentlərə qarşı bu tədbirdə müzakirə edilən mövzular dayanıqsızdır.
PAŞ üzvü Laman Ələkbərova isə nitqində sual verib ki, niyə görə Dağlıq Qarabağda ermənilərin olmadığını danışmazdan əvvəl, 300 mindən çox azərbaycanlının güc yolu ilə öz ata-baba torpaqlarından sürgün edilməsindən bəhs edilmir? Bu suala aydınlıq gətirərkən hal-hazırda Ermənistanda bir nəfər belə olsun azərbaycanlı qalmadığını araşdıraraq başa düşmək mümkündür.
Diqqətə çatdırılıb ki, bu cür tədbirlərin obyektivliyinin təmin olunması və hər iki tərəfin mövqelərinin nəzərə alınması zəruridir.